ΠΟΝΤΙΑΚΟΣ ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

Περί της Ποντιακής στην Τουρκία

Κι από το 1800 που ο Isazade Haci Salih Efendi με το παροιμιώδες τρίπτυχο «Προσοχή στα ζώα, Προσοχή στο γείτονά σου, Προσοχή στους Άπιστους» θέτει την απαγόρευση της ποντιακής διαλέκτου σε καθαρά θρησκευτική βάση, στον Ziya Gökalp και στον εξοβελισμό της Οθωμανικής γλώσσας και της Αραβικής γραφής υπό το πρίσμα της θεώρησης του Οθωμανικού Πολιτισμού ως συνέχειας του Ρωμαίικου, με αποτέλεσμα την αποκοπή από την εξαιρετικά πλούσια Οθωμανική και Ισλαμική γραμματεία. Τελικά ποιος είναι ο εχθρός; Ο άπιστος ή ο Ρωμιός; Και σήμερα που και τα δυο αυτά στοιχεία έχουν πλήρως εξαλειφθεί από την περιοχή, τι εμποδίζει τη διάσωση αυτής της διαλέκτου; Μήπως ο «εχθρός» τελικά είναι η Μνήμη;

Λένα Σαββίδου



Thalassa Karadeniz

Κυριακή 4 Δεκεμβρίου 2011

Ο Χάμπον...Απόσπασμα από το βιβλίο ΤΟ ΜΑΤΟΖΙΝΙΧΟΝ της Μαρία Μαυρίδου Καλούδη.


«Εσύ το έκανες;» ρώτησε ο αστυνομικός τον Χάμπο, χωρίς να πιστεύει πως θα πάρει μία θετική απάντηση.
«Ντ’ εποίκα;» ρώτησε εκείνος.
«Εσύ έγραψες στον τοίχο του σχολείου;»
«Ναι» είπε εντελώς απλά εκείνος. «Εγώ!»
«Ναι!» τόνισε έκθαμβος ο αστυνομικός. «Ώστε το παραδέχεσαι!»
«Ναι!» ξαναείπε εκείνος. Τι πιο φυσικό, αφού αυτός το έκανε!.
«Και… γιατί το έκανες; Αριστερός είσαι;»
Ο αφελής Χάμπος δεν κατάλαβε την ερώτηση. Για αυτόν, το αριστερός ή το δεξιός, είχε να κάνει με το καβάλο του παντελονιού του. Αριστερός ή δεξιός; Αναρωτήθηκε και έσκυψε και κοίταξε ανάμεσα στα σκέλια του.
«Κι ξέρω!» είπε και έβαλε το χέρι του για να διαπιστώσει εάν τα κάκαλα τ’ κόνευαν αριστερά ή δεξιά.

«Τι κάνεις εκεί βρε ανάγωγε!» τον μάλωσε ο αστυνομικός που δεν κατάλαβε την αφελή πρόθεσή του. «Μας περιπαίζεις;»
«Περιπαίζεις ντο εν;» ρώτησε εκείνος όλο απόγνωση αυτή τη φορά.
«Λειφτός είναι κύριε αστυνόμε!» του είπε η Παρέσα. «Ζαντός πως το λένε! Δεν το βλέπεις;»
Εκείνος την κοίταξε απορημένος. «Αυτή γιατί βρίσκεται εδώ;» ρώτησε τον υφιστάμενο συνάδελφο που στέκονταν πλάι του, κλαρίνο.
«Είπε πως έχει πληροφορίες. Επέμενε…»
Ο Χαρίτος έσκυψε προς το μέρος του και ψιθυριστά του εξήγησε τι ήταν αυτό που ο Χάμπος είχε καταλάβει.
«Σοβαρά;» είπε εκείνος. «Τόσο αφελής;»
«Τόσο!» τον διαβεβαίωσε.
«Και η κυρία… τι πληροφορίες είπε πως έχει;»
«Ε! Αυτό που σε είπα για! Είναι λειφτός και φουκαράς. Ψαλαφεί και ζει.»
«Εγώ ’κί πιντηδεύω!» είπε ο Χάμπος. «Πουλώ και ζω.
«Τι πουλάς;» τον ρώτησε.
«Χαμπέραε!» του απάντησε εκείνος με ενθουσιασμό.
«Για κλείστε τον μέσα και θα ασχοληθώ αργότερα μαζί του.»
«Τι κλεισ’ τον μέσα κυρ αστυνόμε!» είπε η Παρέσα. «Κουτσομπολιά πουλάει. Σας είπα, είναι λειφτός, μην τον δίνεται σημασία.»
«Στους τοίχους όμως ξέρει και γράφει συνθηματικά.»
«Μα είναι αγράμματος. Πως μπορεί να τα έγραψε αυτός!»
«Αγράμματος!» απόρησε ο αστυνόμος. «Τώρα περιπλέκουν ακόμα περισσότερο τα πράγματα. Έχει συνένοχο δηλαδή. Μάλιστα! Έχει συνένοχο! Δεν μου λες βρε, πως μπόρεσες και τα έγραψες αφού γράμματα δεν ξέρεις;»
«Ετέρνα το χαρτίν π’επέρα ασήν τσόπην τι δέσκαλονος κ’ έγραφτα!» είπε ενθουσιασμένος.
«Χαρτί από την τσέπη του δάσκαλου; Και που είναι αυτό το χαρτί;»
«’Κί ξέρω! Έχασα το» είπε και έσφιξε πάνω του την λύρα του.
«Και… ποιος δάσκαλος;»
«Ατός με τα γυαλία. Ο κοντόν π’ έκαψεν τα άλλα τα χαρτία!»
«Είχε κι άλλα τέτοια χαρτιά;»
Ού! Πολλά! Άμα έκαψεν ατά.»

Ανάρτηση για το διαδύκτιο: Λένα Σαββίδου
Το Thalassa Κaradeniz ευχαριστεί  θερμά την κυρία Καλούδη για την άδεια ανάρτησης του αποσπάσματος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου