ΠΟΝΤΙΑΚΟΣ ΠΑΙΔΟΤΟΠΟΣ

Περί της Ποντιακής στην Τουρκία

Κι από το 1800 που ο Isazade Haci Salih Efendi με το παροιμιώδες τρίπτυχο «Προσοχή στα ζώα, Προσοχή στο γείτονά σου, Προσοχή στους Άπιστους» θέτει την απαγόρευση της ποντιακής διαλέκτου σε καθαρά θρησκευτική βάση, στον Ziya Gökalp και στον εξοβελισμό της Οθωμανικής γλώσσας και της Αραβικής γραφής υπό το πρίσμα της θεώρησης του Οθωμανικού Πολιτισμού ως συνέχειας του Ρωμαίικου, με αποτέλεσμα την αποκοπή από την εξαιρετικά πλούσια Οθωμανική και Ισλαμική γραμματεία. Τελικά ποιος είναι ο εχθρός; Ο άπιστος ή ο Ρωμιός; Και σήμερα που και τα δυο αυτά στοιχεία έχουν πλήρως εξαλειφθεί από την περιοχή, τι εμποδίζει τη διάσωση αυτής της διαλέκτου; Μήπως ο «εχθρός» τελικά είναι η Μνήμη;

Λένα Σαββίδου



Thalassa Karadeniz

Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011

Πραματευτής εκίνησεν




1Σιόρα έκλαιεν την πιρνήν, σιόρα το μεσημέρι.
2 Πασκί έκλαιεν τον άντραν άτς; Έκλαιεν τα παιδία τς.
3 Είσεν υιόν πραματευτήν, είσεν υιόν στρατιέτεν,
4 Είσεν υιόν σα γράμματα, μακράν σην ξενιτείαν.
5 Πραματευτής εκίνησεν κι εσέβεν σην στρατείαν.
6 Τον χαραμήν επέντεσεν απάν σο σταυροδρόμιν
7 - Πραματευτή, πού 'ν' τ' άσπρα σου και πού 'ν' η πραματεία σ';
8 - Έπαρ' τα σίλια φούλιρα και τα δύο μουλάρια
9 κι εμέν μονάχον χάρισον την έρημον την μάνα μ'.
10 Επέρεν τα σίλια φούλιρα και τα δύο μουλάρια,
11 κι έσυρεν το χαντζάριν ατ κι ατόν τριχαντζαρίζει.
12 - Ετρόμαξεν το σέρι μου κι ερούξεν το μασαίρι μ'
13 και σέναν  ασ' εσκότωσα, η κάρδια μ' εζαλίεν.
14 Σον Θος! Σον Θος! Καλόν παιδίν, τα γονικά σ' απόθεν;
15 Σιλιούς, μιλούς εσκότωσα κι η κάρδια μ' κι εζαλίεν
16 και σέναν ασ' εσκότωσα η κάρδια ‘ εζαλίεν,
17 Ετρόμαξεν το σέρι μου κι ερούξεν το μασαίρι μ'!
18 Σον Θος! Σον Θος! Καλόν παιδίν, τα γονικά σ' απόθεν;
19 - Εμέναν ασ' εσκότωσες ντο θέλτσ' και ερωτάς με;
20 Σον Θος! Σον Θος! Καλόν παιδίν, τα γονικά σ' απόθεν;
21 - Εμείς τρία αδέλφια είμες, ο εις τον άλλον κι είδεν.
22 Ένας εέντον τηρητής  κι εξέβεν σα ρασία
23 κι ο άλλον εν  πραματευτής, εποίνεν πραματείαν
24 κι ο άλλον εν σα γράμματα μακράν σην ξενητείαν.
25 - Άμον ντο λες, καλόν παιδίν, εμείς αδέλφια είμες!
26 Και 'ν'  άσο σέριν έρπαξεν και σον  γιατρόν επήεν.
27 Γιατρέ μ' και παραγιάτρεφτε και παραγιατρεμένε,
28 γιάτρεψον τον αδελφόν μ' κι αούτος  να λαρούται.
29 - Τα δύο μασαιρέας παίρ' γιατρικόν τη καρδίας κι παίρει.
30 - Άμον ντο λες και νε γιατρέμ', αδελφόμ'  θα αποθάνει.
31 Έσυρεν το χαντζάριν ατ' κι ατός ατόν εντόκεν.
32 Οι δυ μαζί επέθαναν, οι δυ μαζί εχάθαν

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου